Jak powinny wyglądać przystanki nowej linii PKM Południe i co zrobić, aby kolej pasażerska była jak najbardziej przyjazna środowisku i mieszkańcom?
Poznaliśmy zwycięzców konkursu organizowanego przez Uczelnie Fahrenheita i samorządową spółkę Pomorska Kolej Metropolitalna SA (PKM).
Zadaniem konkursowym studentów było przygotowanie studium architektoniczno-urbanistycznego kształtowania kolei pasażerskiej na aglomeracyjnym odcinku nowej, dopiero planowanej przez pomorski samorząd linii PKM Południe, uwzględniające rozwiązania funkcjonalno-przestrzenne, aspekty społeczne, środowiskowe oraz zawierające innowacyjne rozwiązania technologiczne.
Do opracowania koncepcji architektoniczno-urbanistycznych planowanych przystanków PKM Południe w I etapie konkursu zostali zaproszeni studenci pierwszego semestru studiów magisterskich na kierunku architektura. Organizatorem technicznym konkursu był Wydział Architektury PG, a głównym koordynatorem dr inż. arch. Magdalena Podwojewska, prodziekan ds. studentów i promocji na Wydziale Architektury PG.
Finał I etapu konkursu odbył się 29 czerwca na Politechnice Gdańskiej. Studentów oraz gości witali prof. Krzysztof Wilde, rektor PG, Grzegorz Mocarski, prezes PKM SA oraz prof. Lucyna Nyka, dziekan Wydziału Architektury PG.
Innowacyjne rozwiązania urbanistyczne
Studenci zgłosili w sumie 18 prac, 16 z nich spełniło wszystkie wymagania formalne i zostały dopuszczone do udziału w konkursie. Autorzy trzech najlepiej ocenionych projektów otrzymali nagrody finansowe o łącznej wartości 15 tys. zł ufundowane przez PKM SA. Przyznano również pięć wyróżnień.
– To bardzo ważne aby przy takich, dopiero rodzących się projektach, wykorzystywać potencjał młodych ludzi, jednocześnie dając im szansę na zmienianie na lepszą przestrzeni, w której sami żyją. To przecież oni w przyszłości będą korzystać z rozwiązań, które dzisiaj proponują w swoich często futurystycznych, ale przede wszystkim nowoczesnych wizjach nowej, dopiero planowanej linii PKM Południe – mówił Grzegorz Mocarski, prezes PKM SA, który wraz z rektorem PG wręczał nagrody laureatom – Dlatego cieszą mnie zaproponowane przez studentów rozwiązania pokazujące, że infrastruktura kolejowa może być nowoczesna, ekologiczna i tworząca nowe przestrzenie użytkowo-rekreacyjne dla okolicznych mieszkańców. Dzięki temu każdy przyszły przystanek PKM Południe ma szansę stać się swego rodzaju lokalnym centrum, których na południu metropolii obecnie brakuje. Wierzę, że jeśli dojdzie do realizacji tego projektu, studenckie wizje staną się inspiracją dla przyszłych projektów tej linii.
Komisja konkursowa, w skład której wchodzili przedstawiciele PKM, Urzędu Marszałkowskiego oraz Politechniki Gdańskiej, podkreślali bardzo wysoki poziom prac konkursowych, ich różnorodność i odwagę studentów w kreowaniu nowych rozwiązań.
Pierwszą nagrodę w kwocie 7 tys, zł, za pracę „Przesiądź się na kulturę” otrzymały Patrycja Stawska i Małgorzata Maina w uznaniu za śmiałe, całościowe, rozwiązanie wielkomiejskie łączące przystanek z bogatym programem funkcjonalnym i efektownie rozwiązaną przestrzenią publiczną.
Druga nagroda i 5 tys. zł przypadła Urszuli Całusińskiej i Klaudii Chorobińskiej. Nagrodzona praca pt. „Połączenie” została wyróżniona za rozwiązanie urbanistyczne łączące izolowane obecnie części dzielnicy za pomocą parkowej przestrzeni publicznej oraz wykazanie potencjału rozwiązania komunikacyjnego kołowego.
Ludmiła Matsisovich i Marta Kloch to zdobywczynie III miejsca. Projekt „Żółta wstążka” został doceniony za konsekwentną spójną realizację zamysłu przestrzennego łączącego różne części dzielnicy oraz zachowanie zielonego charakteru miejsca.
Wyróżnienia otrzymali:
Natalia Buć, Milena Mroch, praca pt. „Równowaga” – za powściągliwość ingerencji w przestrzeń, uzyskanie zielonej przestrzeni w trudnej lokalizacji komunikacyjnej.
Robert Maskos, Jelizawieta Miakotina, praca pt. „Nowe centrum Orunii Górnej” – za odwagę w kreowaniu wielkomiejskiego, wielopoziomowego węzła komunikacyjnego, z funkcją kulturową, integrującą społeczność.
Anna Pliszka, Agnieszka Kowalik, praca pt. „Kolej na relację z południem” – za nawiązanie do istniejących elementów tworzących identyfikację wizualną istniejących przystanków PKM i realność adaptacji w innych lokalizacjach.
Dominika Wodeńko, Sylwester Wilczak, praca pt. „Latający dywan” – za ciekawą formę, rozwiązania przestrzenne i proponowane rozwiązania proekologiczne, a także atrakcyjność przekazu rysunkowego.
Joanna Kreft, Julia Lebioda, praca pt. „Fuzja” – za interesujące rozwiązania funkcjonalne i realne powiązanie kondygnacji nadziemnych z podziemnymi
II etap konkursu już jesienią
Przed nami II etap konkursu, w którym dla 8 wybranych w I etapie projektów studenci będą przygotowywać szczegółowe koncepcje innowacyjnych rozwiązań środowiskowych, społecznych i gospodarczych wzmacniających atrakcyjność kolei pasażerskiej dla użytkowników. Zadanie to będą realizować interdyscyplinarne zespoły, liczące co najmniej pięciu członków. We wszystkich drużynach obecny musi być reprezentant każdej z uczelni tworzących FarU – Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, Politechniki Gdańskiej i Uniwersytetu Gdańskiego. W tym etapie dla zwycięskich zespołów PKM SA ufundowała nagrody finansowe o łącznej wartości 20 tys. zł. Szczegóły II etapu zostaną ogłoszone przed rozpoczęciem nowego roku akademickiego 1 października 2022 r.
– Konkurs ten stanowi możliwość rozwinięcia współpracy pomiędzy naszymi uczelniami a Pomorską Koleją Metropolitalną, ale co najważniejsze stanowi możliwość dla studentów rozwinięcia nowych kompetencji, w tym pracy w zespołach metropolitalnych. Sądzę też, że świeże spojrzenie młodych ludzi, pozwoli na stworzenie nowoczesnej i wizjonerskiej koncepcji przystanków w nowej linii PKM – podkreśliła prof. Adriana Zaleska-Medynska, dyrektor Uczelni Fahrenheita.
– Kiedy pomysły naszych studentów architektury połączymy z pomysłami i kompetencjami studentów Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego i Uniwersytetu Gdańskiego, jestem przekonana, że powstaną innowacyjne, kreatywne rozwiązania, uwzględniające szereg aspektów społecznych, ekologicznych czy prozdrowotnych, które zaprojektowane teraz, będą sprawdzały się również za kilkanaście lat czy kilkadziesiąt lat – podsumowała prof. Lucyna Nyka, dziekan Wydziału Architektury PG.
PKM POŁUDNIE – o projekcie:
To wspólna inicjatywa Samorządu Województwa Pomorskiego oraz gmin zrzeszonych w Obszarze Metropolitalnym Gdańsk-Gdynia-Sopot. Przygotowywany przez samorządową spółkę PKM SA projekt zakłada budowę nowej linii kolejowej od przystanku SKM Gdańsk Śródmieście do planowanego w Węzła Kowale, przewidujący możliwość jej późniejszego połączenia zarówno z istniejącą linią kolejową nr 248 (PKM), jak i nieczynną obecnie, wymagającą modernizacji linią 229 (Pruszcz Gdański – Stara Piła). Obecnie powstaje Studium Techniczno-Ekonomiczno-Środowiskowe PKM Południe, które pod koniec 2023 r. nie tylko określi rekomendowany przebieg PKM Południe, ale przede wszystkim będzie podstawą do podjęcia decyzji finansowych i rzeczowych odnośnie przyszłej realizacji projektu oraz optymalnego etapowania całej inwestycji.